“Het is 10.00 in de ochtend, op een dag in juli. Je hebt net een noodlanding gemaakt in de Sonora Woestijn in het zuidwesten van de Verenigde Staten van Amerika. Het vliegtuig is volkomen uitgebrand. De beide piloten zijn omgekomen. Jij en de andere passagiers zijn ongedeerd…”

Half februari vond de NXT-Journey plaats. Een 24uurs-sessie met de NXT-adviseurs om samen na te denken over waar we staan als team, waar we heen willen en onze ontwikkeling als individuele adviseurs. De eerste opdracht wees uit of we als team theoretisch in staat zijn een vliegtuigcrash in de woestijn te overleven door kennis te bundelen en goed samen te werken. De opdracht was erg leerzaam én serieus, want er konden zelfs doden vallen. We delen graag onze inzichten met jullie!

De opdracht
Na wat extra informatie over de situatie werden we als individuen gevraagd een lijst van voorwerpen te ranken in volgorde van belangrijkheid. Er mocht niet meer worden gepraat en iedereen moest voor zichzelf vijftien voorwerpen ranken. Na het individuele deel kregen we als groep 20 minuten om een gezamenlijk ranking te maken. Half hectisch, half gestructureerd ging we aan de slag in 20 minuten vol aannames, gokken, feiten, ideeën, onderlinge discussies en iets wat dan bij elkaar een groepsproces wordt genoemd. Zowel onze individuele rankings als de gezamenlijk ranking werd vergeleken met een ranking van experts. Door middel van wat theorie en een berekening bleek dat we als team de vliegtuigcrash theoretisch hadden overleefd! Ook op individueel niveau zou het grootste gedeelte van de groep in leven blijven. Behalve Tim en Jessica. Ondanks hun goede intenties, bleek hun situatie in de woestijn vrij kansloos. (Misschien een idee om een middagje scouting in hun individuele opleidingsonderdeel toe te voegen.)

Wat leerden we hier van?
Met een ietwat euforisch gevoel over het feit dat we als team zouden overleven, gingen we over op reflectie. Want wat bracht dit groepsproces ons nu precies aan (nieuwe) inzichten? We hanteerden daarvoor het tafelmodel, waarbij we bespraken wat er gebeurt op inhoud en procedures (dat wat boven de tafel afspeelt) en wat er gebeurt qua proces/interactie en individuele emoties (dat wat onder de tafel afspeelt). Een algemene les die we daaruit trokken is dat we het proces van reflecteren meer op waarde kunnen schatten als team en het gebruik van een model of methode daarbij erg helpend kan zijn.
Terugkijkend naar het groepsproces viel op dat we qua inhoud redelijk tevreden waren. We hadden samen genoeg kennis bij elkaar gebracht om de voorwerpen goed genoeg te ranken. Qua procedure hadden we vooraf echter meer kunnen afstemmen. Impliciet ging alles zijn gangetje: Herm pakte een leidersrol, Tim lette op de tijd, Marit werd gezien als een inhoudelijk expert en hier en daar werd gecheckt of iedereen het eens was met elkaar. Doordat deze zaken echter niet expliciet werden gemaakt, bleek er toch meer onduidelijkheid ‘onder tafel’. Sommigen hadden vraagtekens bij de rolverdeling, gemaakte keuzes over de ranking of het tempo van de besluitvorming. Een deel van ons voelden dit ook aan tijdens het proces, maar blijkbaar haalde niemand deze zaken boven de tafel. Een aandachtspuntje dus!

De belangrijkste les
Onze belangrijkste les: Heb aandacht voor de rolverdeling en maak deze expliciet! Bespreek van tevoren het proces en de rollen die iedereen daarin vervult, zodat hier consensus over is. Zo voorkom je dat rollen gaan schuiven of er onduidelijkheid ontstaat wanneer de druk op het team wordt opgevoerd. Het tafelmodel was daarin erg helpend voor ons. Het geeft je als team een gezamenlijk taal om over je proces te praten en daar de behoeften van de groep en de individuen uit te filteren. Want wanneer er te veel onder tafel gebeurt, wordt je groepsproces belemmerd en zou je als team zomaar kunnen eindigen in een verlaten woestijn…