Even de tijd nemen om terug- en vooruit te kijken, aandacht te besteden aan onze eigen organisatie én aan elkaar. Naast de nodige besprekingen, pitches en discussies, kregen we ook een workshop schapen drijven om onze leiderschapsvaardigheden te oefenen in het veld. Hieronder delen we graag de drie belangrijkste lessen die we uit deze workshop meenamen.
Leiderschap ontstaat alleen als het nodig is.
Als groep mochten we een kleine kudde van zes schapen in beweging laten komen. Tijdens de verschillende oefeningen werd duidelijk dat als de schapen in beweging komen er altijd één schaap voorop loopt en duidelijk de leider is. Echter is deze leider alleen zichtbaar op het moment dat er daadwerkelijk beweging nodig is (bij gevaar). Wanneer zij stonden te eten en stabiel op één plek bleven, ging deze leider op in de groep en waren alle schapen weer gelijk. De veranderende positie van deze leider gaf mooi aan hoe gebalanceerd leiderschap kan zijn. Het is niet nodig om altijd voorop te lopen, aan te jagen of te inspireren, maar je kunt ook even opgaan in de groep. Daartegenover is het bij gebrek aan leiderschap belangrijk om een duidelijk inhoudelijk doel te creëren, want alleen dan ontstaat de nodige beweging.
Geef richting door ruimte.
Schapen rennen weg van het gevaar en zoeken naar een plek waar ruimte en rust is. Wanneer je schapen richting een bepaald doel (bijvoorbeeld een pion) wilt laten lopen, moet je dus vooral niet op die plaats gaan staan om ze te lokken. Dit biedt namelijk geen ruimte en de schapen zullen juist van het doel af bewegen. De kunst zit dus in het indirecte sturen, de kanten waar je niet op wilt duidelijk afschermen en het ruimte laten voor het beoogde doel. Een mooie les voor onszelf en de organisaties waar we voor werken: soms zijn we te direct aan het sturen op het beoogde resultaat en het benadrukken van het doel, waardoor resultaat juist achterblijft. Het is de kunst om ruimte te bieden voor de juiste beweging en ongewenste activiteiten af te schermen, waardoor een groep niet anders kan dan het opzoeken van de ruimte en als vanzelf naar het beoogde doel gaat bewegen.
Jaag mens en dier niet op.
Het lijkt misschien een flauwe nabrander, maar tijdens de workshop werd maar weer eens duidelijk hoe belangrijk het is om een groep ruimte en rust te bieden. Wanneer een schaap niet de juiste kant op ging, was een eerste reactie vaak om toenadering te zoeken en zelf sneller te gaan lopen. Dit werkt averechts. Het schaap voelt zich opgefokt, gaat zelf ook sneller lopen en beweegt juist van jou af. Het aangeven van richting door wegtrekkende bewegingen, het bieden van ruimte en het inlassen van rustmomenten, bleek de beste methode om de kudde de juiste richting op te krijgen. En eigenlijk kunnen we deze één op één kopiëren naar ons professionele leven: geef richting voor verandering, maar geef ook vooral ruimte om mensen zelf de daadwerkelijke beweging te laten maken en jaag ze niet op.
Het schaap voelt zich opgefokt, gaat zelf ook sneller lopen en beweegt juist van jou af.
Het brengen van een verandering in een organisatie is natuurlijk complexer dan het drijven van zes schapen, maar het was mooi om te ervaren hoe je in een uurtje tussen de schapen je kennis kan bijschaven op het gebied van leiderschap, groepsdynamiek en samenwerking. We kijken ernaar uit om deze kennis weer toe te passen in ons eigen (werk)veld.
